Nga Moteatea - Whanau-a-Apanui

Rights Information
Year
1954
Reference
40425
Media type
Audio
Ask about this item

Ask to use material, get more information or tell us about an item

Rights Information
Year
1954
Reference
40425
Media type
Audio
Duration
00:33:50
Broadcast Date
15 Mar 1954
Taonga Māori Collection
Yes
Credits
RNZ Collection
Erueti, Takamoana
Whaio, Te
Rangatira, Te Mate
Tipiwai
Te Kooti, 1830?-1893
Kingi, Rapata
Retimana, Pani
Erueti, Koopu
Pita, Arapeta

00.00 - 02.08: Rapata Kingi me etahi atu tangata. "Tenei patere i rongo au i a Te Whanau-a-Apanui e haka ana na Te Whanau-a-Apanui, engari te ahua nei i pa mai a Tainui ki roto ki tenei patere...
"Tainui haere ra, takoto atu ki Kawhia..."
"Toia Tainui, tapotu ki te moana..."
02.14 - 05.11: Rapata Kingi me etahi atu tangata. "Ae. Kia ora. Ko enei haka, he haka whaiaipo ma nga wahine o Te Whanau-a-Apanui...i te mahi wera..."
Waiata moteatea - "Moe ana au ara i whakauru..."
05.16 - 07.22: Rapata Kingi me etahi atu tangata. "A, ko enei paopao, e haka ana nei e au, naku ano...No reira...ko enei whakahoki, hei whakawhaiaipo ra tona tikanga..."
Waiata moteatea - "He mea pai e hine..."
07.23 - 12.19: He kōrero tenei na Tipiwai, no Omaio...mo te parekura i Motu, i tahuri nei te waka ki reira.
E rua nga pakeke, 16 nga tamariki kura, no Maraenui, hara mai ai ki Omaio kura ai ki Otuwhare, ki enei o o ratou tupuna, matua noho ai. Hei nga Paraire mutunga kura, ka hoki nga tmariki nei ki o ratou matua ake i Maraenui...ka hoki mai a te Ratapu. I te waipuke a Motu i taua wa, i te rima o Akuhata, i te tau 1900. Ko nga tangata whakawhiti i te pere poti ko Kopu Erueti, ko Takamoana Erueti, he tuakana, he taina enei tangata. Na, i taua wa, he mahi whare te mahi a Te
Whanau-a-Apanui, hei whare wananga, kōrero i nga kōrero pakeke, nga kōrero whawhai. Na, ka whakaritea e nga tangata whakawhiti ma tetahi o ratou e whakawhiti mai nga tamariki, na ka hara mai. E rua nga pakeke ko Pani Retimana, ko Te Whaio, he wahine ke, e hoki mai ana te kuia nei ki tona kainga i Omaio...Ka noho, kei te tatari mai te mahita ra ki ana tamariki, ka tae ki te tiamana o te whare kura ki a Arapeta Pita, ka kōrero atu he aha raa te raruraru o nga tamariki nei i riro
ai, ka hara mai...a Arapeta ki te arataki i nga tamariki, a tae noa mai ki Maraenui. E mahi ana te hunga ra, ka ki atu, Kei hea nga tamariki? Ka ki atu, kua haere atu. A, kaare ra i tutaki i au. I reira tonu ka ohiti katoa te hanga ra, kua tohu. Katahi, ka wawe a Te Whanau-a-Apanui ki te akau haere ai. Ka ki atu tetahi wahine Te Mate Rangatira taua wahine, i kite ia ki tetahi waka i te wahapu o Motu. E rua nga tamariki i ru. Kaati, kaare hoki ia e karanga, e pohehe ai ia he rakau. Kei te tere hoki te rakau o Motu i taua wa..."
12.22 - 17.09: Rapata Kingi me etahi atu tangata. "Kia ora. Ko tenei waiata ka waiatatia ake nei na Ngāti Porou, he waiata mo tetahi hunga i tere ki te moana ki runga poti, matemate atu. Koianei te tangi mo ratou..."
Waiata moteatea - "He mahi a wahi e..."
17.20 - 20.57: He kōrero na Tipiwai o Omaio. "Ko tenei waiata, he waiata tangi na Te Whanau-a-Apanui i nga pakanga e rua ma a tatou tamariki, mokopuna e takoto mai ra i te maara o te pakanga..."
Waiata moteatea - "Tera te uira e hiko..."
21.07 - 26.53: Rapata Kingi me etahi atu tangata. He waiata na Ngāti Tuwharetoa.
Waiata moteatea - "Tera te kotonga..."
27.06 - 33.34: Rapata Kingi me etahi atu. He waiata na Te Kooti - "Pinepine te kura..."