Ask to use material, get more information or tell us about an item
PAORA TEMUERA and HAARE LARKIN. The kōrero by these two kaumatua has been transcribed as follows. At the beginning of this tape, are two tauparapara or karakia tracks which has been repeated three times. I cannot identify which kaumatua is being recorded.
01 (0'00" - 1'45")
"Tihei Mauriora. Piki mai kake mai. Homai te waiora ki au e tu te hu ana ko ata moea te kuia i te po. Po po ko Wairaka e raru ai ka he te manawa i te ao. Papaki tu ana te tai ki te moana - ka ao, ka ao, ka awatea." (Repeated three times)
02 (2'00" - 3'59")
"Kia hiwa ra, kia hiwa ra. Kia hiwa ra e tenei tuku, kia hiwa ra e tera tuku, kei whakapurua koe ki te toto, whakapuru tonu, whakapuru tonu. Whakapuru tonu te tai ki Harihari e tangi tiari ana nga nga tai ki Mokau. Kaore koa ko au e kimi ana, e rangahau ana, nga pari ra i nga piringa ahakoakoa. Ka to atu te ra ki tua , ka haramai te ra ki runga ha, i a ha ha!"
03 (4'04" - 5'07") - He kōrero na ?
He patere tenei na Erenora, e hahanitia nei i runga it te mutu o te tangata. Ko tenei Erenora, he tamahine na Taratoa he rangatira o Ngāti Pare Wahawaha - hapu o roto o Ngāti Raukawa. Tona pa, Matahiwi (Rangitikei). I moe a Erenora i a Winiana (Winiata). Kia puta ki waho, ko Pataka. Ka moe i a Te Hapai, kia puta ki waho ko nga Winiata, kua kapi a Ngāti Raukawa puta noa ona tau mano i nga uri o tenei wahine o Erenora. Ina te patere nei.
04 "Poia Atu Taku Poi" - (5'10" - 6'57")
05 (7'23" - 9'39") - Repeat of above waiata
06 (10'36" - 11'13") - He kōrero na?
"Ko tenei ka hoatu nei i ahau, te karakia tenei o te tuangai i te rakau, i hangaia ai hei waka, a, ka tapaina nei tona ingoa, ko Te Arawa. Koia nei te karakia, oti ra, tera ano e te hia o nga waka o tatou tupuna. Koia nei ano te karakia engari, a, he iti nei te mita rereketanga atu i tenei ka meatia ake nei e ahau. Na te mea nei ..."
07 (11'15" - 12'15") - He karakia - "Kakariki powhai tere..."
08 (12'25" - 13'04") - He kōrero na?
"He whakarara tenei. He maha nga kōrero a o tatou pakeke, koia nei tetehi i rangoa nei au i te wa e tamariki ana ahau ki nga kōrero a o tatou pakeke, koroua e pai mai nei tua whakarere. He whakaaro tenei na Te Koko i tana (A)riki. He manuhiri tenei kei te haere mai. Na, penei tana whakaara i tana riki."
09 (13'05" - 13'25") - He Whakaarara - "Ora te manuhiri mea ko wai ..."
10 (13'36" - 13'54") - Repeat of above.
11 (14'05" - 14'59") - He kōrero na?
"He wairea tenei. I tenei mo te hunga e eke atu ana ki tetehi marae. He marae tawhito no nga tupuna ra ano. I a koe ka eke atu kei te mohio atu koe o tatou tupuna, he iwi tapu. Na, i runga i tera mohio atu au ka tahuri koe ki te tahitahi. Te tahitahi i nga taputapu nei Kira Haaki. Na, koia nei te tikanga o te wairea. Na, i mau i a au tenei i aua ano e tamariki ana e rongoa nei nga kaumatua e kōrero ana. Koia nei.
12 (15'00" - 16'05") - "He ao he aha ..."