HE KAUPAPA KŌRERO - [MANA TANGATA - ARAPETA TAHANA / DOVER SAMUELS]

Rights Information
Reference
A291449
Media type
Audio
Item unavailable online

This content is for private viewing only. The material may not always be available for supply.
Click for more information on rights and requesting.

Ask about this item

Ask to use material, get more information or tell us about an item

Rights Information
Reference
A291449
Media type
Audio
Item unavailable online

This content is for private viewing only. The material may not always be available for supply.
Click for more information on rights and requesting.

Place of production
New Zealand/Aotearoa

Ko te wāhanga tēnei o Mana Tangata, e whakanui ana i ngā tāngata Māori. Ko Arapeta Tahana te kaikōrero tuatahi. Ko Dover Samuels te kaikōrero tuarua.

[Arapeta Tahana]

Nō Ngāti Pikiao me Te Arawa a Arapera. I tipu ia i te rohe pōtae o Te Arawa, i reira tonu ia e noho ana i te wā o tēnei kōrero. He mea hāpainga e ia ngā take whaimana ki tōna iwi, ā, i tonohia ia e te iwi hei whai i tana tohu mātauranga. Kua roa ia e mahi ana i te ao mātauranga Māori.

I haere a Arapeta ki te kura o Te Rotoiti, ā, ka kōrero ia mō ngā āhuatanga o tērā kura i aua wā. Hei tāna, he nui te pana o ngā āhuatanga Pākehā ki runga i ngā tamariki Māori, engari ahakoa tēnei i mau tonu i a rātau tō rātau Māoritanga. Ahakoa kāre he nui ngā whiwhinga me ngā āheitanga mō ngā tamariki, he hīkaka tonu rātau mō te āhuatanga o te whakatipuranga.

Ka mutu i te kura tuarua, ka whakawhiti atu a Arapeta ki Tāmaki Makaurau mō te whare wānanga. He mea whakarite e tana iwi i runga i te iti noa o ngā tāngata o te iwi i te whai tohu mātauranga. I whai a Arapeta i te tohu māhita mō ngā kura, e taea ai e ia te tuku i ngā mātauranga ki ngā rangatahi o tōna hapori.

[Dover Samuels]

Nō Ngāpuhi, nō Putataua a Dover Samuels. Kua rongonui ia mō āna mahi i te whare mīere, mō āna mahi i te Pāremata. Ka kōrero ia mō te ao o te kaitōrangapū, me te taumaha o ētahi o ngā mahi. Ko ia te mema Māori o te Rōpū Reipa, o te ‘Labour Party.’. Kua roa tana tautoko i tēnei rōpū, ā, kua kaha mahi ia kia whai tūranga ia ki roto i te Rōpū Reipa. Ka kōrero ia mō tōna tipuranga, mō tāna mahi me ōna whakaaro mō ētahi raru e pā tahi ana ki te iwi Māori.

Ko te mahi o āna mātua, he hī ika, ā, hei tāna, he whānau Māori tūturu rātau. I whai tana whānau i ngā painga pērā i te manaakitanga me te whanaungatanga. Ahakoa tō rātau pōhara i ētahi wā, i āwhina tētahi= whānau i tētahi whānau, nō reira i te harikoa rātau. I mua i tana mahi ki te Pāremata, i hī ika hoki ia, ā, i te wā 17 ana tau ka uru ia ki te rōpū Waka Taua mō ngā tau tekau.

Ka kōrero hoki ia mō te rerekē o te ao i ēnei rangi. Ka kī ia, e panoni ana te ao ia rā. Tokomaha ngā mea e pōrangi ana, e rerekē ana rānei. Engari ahakoa te aha me mau tonu ki tō Māoritanga, kia kaua e tukutia ki raro o tauiwi. Nā te mea ko ngā whāinga o ngā tauiwi ko te moni, kia ngaro te aroha o te tangata ki te tangata.